REALIZACJA ZDJĘĆ:
Barwne zdjęcia portretowe, wykonujemy aparatami Polaroid MiniPortrait 203 (dwuobiektywowym) i 403 (czteroobiektywowym) do których stosujemy materiały natychmiastowe Fujifilm Instant Color Film FP-100C Professional. Wielkość obszaru na którym znajduje się obraz to 85x108 mm. Polaroid model 403 umożliwia na jednym arkuszu błony wykonanie, do wyboru: 4 jednakowych zdjęć portretowych, 2 par po 2 jednakowe zdjęcia, lub czterech różnych zdjęć.
POSTPRODUKCJA: Materiały natychmiastowe wymagają specjalnej kasety, w której są naświetlane. Obróbka chemiczna – po wykonaniu zdjęcia – zaczyna się z chwilą przejścia materiału między dwiema rolkami zgniatającymi specjalne zasobniki z chemikaliami. Chemikalia zostają wówczas rozprowadzone pomiędzy stykającymi się materiałami negatywowym i pozytywowym. Po skończonym procesie wywołania-utrwalania – do 2 minut – wystarczy oddzielić negatyw od pozytywu. Zdjęcie jest już gotowe.
Fot. Jerzy Karnasiewicz
8 marca 2017 r., Fot. Jerzy Karnasiewicz
Każde zdjęcie wykonane w systemie natychmiastowym jest unikatem, podobne w tym względzie do dagerotypu, co stanowi o zaletach tego systemu. Podobnie jak dzieło sztuki, tak zdjęcie unikalne staje się w pewnym stopniu jedynym zapisem zaszłych zdarzeń.
HISTORIA:
W 1857 r. Francuz Lefevre zwrócił uwagę na ciekawe zjawisko. Zauważył on, że ze świeżo wywołanego, utrwalonego i wypłukanego dagerotypu przechodzi część srebra do papieru pokrytego żelatyną i znajdującego się w ścisłym kontakcie z powierzchnią dagerotypu. Słaby srebrowy obraz znajdujący się na powierzchni żelatyny można było wzmocnić, stosując tzw. wywoływacz fizyczny - roztwór soli srebrowej oraz substancji redukującej o właściwościach wywołujących. Odkrycie Lefevre'a zostało opatentowane, ale szybko poszło w zapomnienie. Nie było w tym nic dziwnego - w okresie owym dagerotypia traciła na znaczeniu i popularności, wypierana przez inne, bardziej doskonałe techniki fotograficzne.
Do zasadniczej koncepcji pomysłu Lefevre'a - przeniesienia obrazu negatywowego na inne podłoże z utworzeniem obrazu pozytywowego jedynie przez zetknięcie negatywu z odpowiednio spreparowanym papierem - powrócono dopiero w latach trzydziestych XX w. Prace w tym kierunku prowadzono w paru ośrodkach: w Belgii w zakładach Gevaerta pracował nad tym Rott, w Niemczech, w Agfie, Edyta Weyde, a w Ameryce E.H. Land. O ile Land koncentrował swoje wysiłki na wykorzystaniu "wywoływania dyfuzyjnego" - tak nazywa się proces, który będzie dalej omawiany - bezpośrednio w kamerze zdjęciowej, to Rott i Weyde dążyli do zastosowania wywoływania dyfuzyjnego dla celów szybkiego kopiowania planów i rysunków.
Fotografia natychmiastowa opiera się na procesie dyfuzyjnym - szybkiej obróbce negatywowo-pozytywowej przebiegającej między eksponowanym materiałem negatywowym i zetkniętym z nim papierem przyjmującym obraz pozytywowy, gdy obie stykające się ze sobą warstwy zwilżone są roztworem wywołująco-utrwalającym.
Polaroid-Land – system fotografii natychmiastowej opracowany przez Edwina H. Landa (1909-1991) i jego współpracowników w zakładach Polaroid Corp. (Cambridge, Mass. USA). Elementami tego systemu były:
1) materiał światłoczuły czarno-biały Polaroid-Land Film (1948 r.), przeznaczony do automatycznej 10-30 sekundowej obróbki dyfuzyjnej w aparacie, przebiegającej natychmiast po wykonaniu zdjęcia;
2) materiał światłoczuły barwny Polacolor (1963 r.) do automatycznej, 60-sekundowej obróbki dyfuzyjnej w aparacie;
3) materiał światłoczuły barwny SX-70 (1972 r.) do automatycznej obróbki w samym materiale, przebiegającej przy świetle dziennym natychmiast po wyjęciu z aparatu i trwającej 6 min;
4) aparaty fotograficzne do zdjęć czarno-białych, barwnych i do zdjęć w systemie SX-70.
Produkcja materiałów Polaroid–Land odbywała się w USA i Holandii.
W 2008r. firma Polaroid ogłosiła i zaprzestała produkcji materiałów światłoczułych.
Kodak wprowadził własne produkty (aparaty i filmy) pod nazwą Instant. Polaroid w kwietniu 1976 r. złożył pozew do sądu o naruszenie przez firmę Kodak dziesięciu patentów posiadanych przez Edwina Landa dotyczących fotografii natychmiastowej. We wrześniu 1985 roku Sąd Rejonowy Massachusetts w USA orzekł, że siedem patentów zostało przywłaszczonych. Po dziesięciu latach procesowania się Kodak przegrał i został zmuszony do wstrzymania produkcji systemu Instant. W 1991 r. Kodak ostatecznie zapłacił firmie Polaroid olbrzymie odszkodowanie wynoszące 925.000.000 dolarów.
W Japonii w 1981 r. firma Fujifilm wprowadziła własną linię produktów fotografii natychmiastowej począwszy od aparatu Fotorama. Nazwa pochodzi od fotografii panoramicznej. Zastosowano szeroki film, który był większy w stosunku do kwadratu Polaroid filmów SX-70/600. Rozwijanie tej linii stanowiło poważny problem dla Fujiflm z powodu trwającego sporu pomiędzy firmami Kodak i Polaroid. Kiedy Kodak ostatecznie przegrał w sądzie i wycofał z rynku swoje produkty (aparaty serii EK i materiały barwne PR-10) Fujifilm mógł rozpocząć współpracę z Polaroid. Aparaty i materiały barwne Polaroida wprowadzono do sprzedaży w Japonii, ale pod warunkiem, że firmy podpiszą umowę wymiany technologii. W tym czasie świat zainteresował się zapisem na nośnikach magnetycznych (komputery, wideo). Fujifilm miała długą historię w produkcji nośników magnetycznych pochodzącą jeszcze z 1950 r. W ramach wymiany technologii Polaroid nabył japońską firmę o nazwie MagMedia Ltd.
W połowie 1980 r. Fujifilm wprowadziła wyższą czułość filmów serii 800, a następnie w serii ACE w połowie 1990 r. Większość z tych produktów była dostępna tylko na rynku japońskim, aż do systemu Instax w 1999 r. kiedy firma Fujifilm uzyskała zgodę na sprzedaż systemu Instax poza Japonią. Sprzedaż miała odbywać się na całym świecie, w tym w krajach Ameryki Północnej i Europy jednocześnie,
Po zaprzestaniu produkcji przez Polaroid w 2008, Fuji zaczęła eksportować więcej filmów fotografii natychmiastowej na rynki zagraniczne.
Jerzy Karnasiewicz, Kraków 10.11.2013 r.
Bibliografia:
Polaroid, Kodak, Fujifilm - historia - Internet
Wszystko o fotografii - Arkady 1984 r.
Aparaty jednominutowe - Stanisław Sommer - Fotografia nr 4 / 1959 r.
Ilustrowana encyklopedia dla wszystkich – Podstawy fotografii – M. Iliński, R. Kreyser – WNT 1981
Fotografia natychmiastowa Polaroid w fotografii zawodowej - Tadeusz Nałęcz-Mrozowski - Fotografia nr 3 / 1980 r.